Xung quanh vụ liên quân Mỹ-Anh-Pháp tấn công Syria

Lên tiếng vào chiều cùng ngày, hai Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại giao Pháp nói “vụ tấn công hợp pháp và thích đáng và nhắm đúng mục tiêu”. Bộ trưởng Quốc phòng Florence Parly cho biết một tàu hải quân của Hải quân Pháp ở Địa Trung Hải và máy bay chiến đấu bay từ các căn cứ ở Pháp đã nhắm mục tiêu vào trung tâm nghiên cứu vũ khí hoá học chính ở Syria, cũng như hai khu sản xuất vũ khí hoá học.

Pháp, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh, NATO, EU, EC… ủng hộ vụ tấn công

Nhưng bà Parly nói Pháp không muốn đối đầu và không muốn leo thang quân sự. Bà cũng nói Nga đã bị cảnh báo trước những cuộc tấn công.

Bộ trưởng Quốc phòng Florence Parly (trái) và Ngoại trưởng Yves Le Drian (Ảnh: AFP)

Vào lúc 15h chiều cùng ngày, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Donald Tusk nói sẽ ủng hộ tối đa đồng minh trong vụ tấn công vào Syria. Sau đó, Thủ tướng Anh Theresa May nói Anh không tấn công vào dân thường Syria mà chỉ ném bom vào các cứ điểm nghi chế tạo vũ khí hóa học. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cũng lên tiếng ủng hộ cuộc tấn công.

Trước đó, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ Joseph Dunford nói rằng các lực lượng Nga ở Syria đã được cảnh báo rằng các máy bay của phương Tây sẽ vào không phận Syria, nhưng không tiết lộ các địa điểm mục tiêu hoặc thời gian trước.

Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Hoa Kỳ Joe Dunford (Ảnh: AFP)

Ông cũng cho biết những cuộc tấn công này sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng sản xuất vũ khí hoá học của chính quyền Syria:

"Họ sẽ mất những nghiên cứu và dữ liệu mà trước đây đã mất nhiều năm để phát triển, thiết bị chuyên dụng và tiền thân vũ khí hoá học đắt tiền. Cuộc tấn công không chỉ là một thông điệp mạnh mẽ cho chế độ này rằng hành động của họ là không thể tha thứ, mà nó còn gây ra thiệt hại tối đa mà không có những rủi ro không cần thiết cho thường dân vô tội".

Các cuộc biểu tình đã nổ ra ngay sau khi cuộc không kích kết thúc vào sáng nay (Ảnh: Reuters)

Cuộc chiến tại Syria đã tàn phá mạng lưới điện tại đất nước này. Nhiều người dân đang sống trong cảnh không có điện. Những hình ảnh từ không gian của NASA, Cơ quan không gian Mỹ, cho thấy ánh điện mất dần trong những năm tháng diễn ra chiến cuộc tại Syria.

Iran, Nga, Syria chỉ trích

Ngay sau vụ không kích, đã xảy ra biểu tình trên đường phố Damascus. Họ vẫy cờ Nga, Iran và Syria. Tấm áp phích lớn in hình Tổng thống Syria Bashar al-Assad trên một con đường đến sân bay vẫn còn đứng ngạo nghễ.

Tấm áp phích lớn in hình Tổng thống Syria Bashar al-Assad trên một con đường đến sân bay (Ảnh: AFP)

Theo tường trình từ truyền hình của đài al-Manar của Hezbollah, Iran cảnh báo về hậu quả của "sự xâm lược" của Mỹ, lên án hành động "ba bên xâm lược" chống lại chính phủ Syria, liên minh của nước này, và cảnh báo về "hậu quả khu vực". AFP trích lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Bahram Ghasemi nói trên kênh Telegram của mình: "Hoa Kỳ và các đồng minh của họ không có bằng chứng, không chờ đợi Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học có được một kết luận điều tra, đã tiến hành cuộc tấn công quân sự... và phải chịu trách nhiệm về hậu quả trong khu vực".

Iran được cho là đã triển khai hàng trăm đội ngũ và chi hàng triệu USD để giúp Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến. Hàng ngàn chiến binh Hồi giáo Shi’ite được vũ trang, đào tạo và tài trợ bởi Iran - chủ yếu từ phong trào Hezbollah của Lebanon, nhưng Iraq, Afghanistan và Yemen - cũng chiến đấu bên cạnh quân đội Syria.

Theo truyền thông Syria: "Ba dân thường bị thương ở Homs". Theo hãng thông tấn Sana của Syria, các tên lửa bắn vào một căn cứ quân sự ở tỉnh Homs đã bị "cản trở và chệch khỏi đường đi".

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres kêu gọi các bên kiềm chế (Ảnh: AFP)

Quân đội Hoa Kỳ nói đã nhắm mục tiêu vào một cơ sở lưu trữ vũ khí hóa học ở phía tây thành phố Homs. Truyền hình quốc gia trong khi đó báo cáo rằng các cuộc tấn công chỉ gây thiệt hại vật chất cho chi nhánh của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Nghiên cứu (SSRC) ở phía bắc Damascus của Barzeh.

Theo báo cáo, một toà nhà chứa trung tâm huấn luyện và các phòng thí nghiệm đã bị phá hủy. Một cơ quan tình báo phương Tây nói với phóng viên BBC News vào năm 2017 rằng cơ sở SSRC đã được sử dụng để sản xuất đạn dược hóa chất - một cáo buộc mà chính phủ Syria liên tục phủ nhận.

Trong bối cảnh đó, Tổng Thư ký Liên hiệp Quốc António Guterres kêu gọi kiềm chế 'trong những tình huống nguy hiểm này'. Ông nói cũng đã theo dõi báo cáo của các cuộc tấn công của Mỹ, Anh và Pháp - ba trong số năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an - và cảnh báo rằng họ có nghĩa vụ phải hành động phù hợp với Hiến chương Liên hiệp Quốc và luật pháp quốc tế nói chung".

Syria: “Một phần ba tên lửa đã bị bắn hạ” bởi hệ thống tên lửa đánh chặn của Syria (Ảnh: Reuters)

Ông tiếp tục nói: "Hội đồng Bảo an có trách nhiệm chính trong việc duy trì hoà bình và an ninh quốc tế. Tôi kêu gọi các thành viên của Hội đồng Bảo an đoàn kết trong việc thực hiện trách nhiệm đó. Tôi kêu gọi tất cả các quốc gia thành viên hãy kiềm chế trong những tình huống nguy hiểm này và để tránh bất kỳ hành động nào có thể làm tình hình leo thang và làm trầm trọng hơn những đau khổ của dân Syria".

Ông Guterres cũng bày tỏ niềm "thất vọng sâu sắc" rằng Hội đồng Bảo an đã không thống nhất được một cơ chế chuyên cho việc điều tra việc sử dụng vũ khí hoá học ở Syria. Mỹ và Nga đã bác bỏ đề xuất của nhau về việc thành lập một cơ quan điều tra hôm 10/4.

Tấn công nhằm ngăn chặn vũ khí hoá học R

Tổng thống Trump nói vụ tấn công nhằm ngăn chặn vũ khí hoá học. "Đây là kết quả trực tiếp của việc Nga thất hứa trong việc đảm bảo loại bỏ vũ khí hoá học tại Syria" - ông Trump nói trong bài phát biểu của mình.

Một tên lửa của liên quân bay trên bầu trời thủ đô Damascus sáng nay 14/4 (Ảnh: Reuters)

Chính quyền Syria nói rằng “Liên minh đã phóng khoảng 30 tên lửa trong cuộc tấn công, và một phần ba trong đó đã bị bắn hạ”.Tổ chức Ân xá Thế giới: Phải giảm thiểu nguy hại cho người dân Syria

Ngay sau cuộc tấn công, Tổ chức Ân xá quốc tế (Amnesty International - AI) đã yêu cầu các đồng minh bảo vệ thường dân. Ông Raed Jarrar, Giám đốc Trung tâm Đông Nam Á của trụ sở AI tại Hoa Kỳ, phát biểu trong một văn bản rằng:

"Dân Syria đã chịu đựng các vụ tấn công khủng khiếp trong sáu năm trời, bao gồm tấn công bằng hóa chất, được xem là tội ác chiến tranh. Chúng ta phải làm tất cả những gì có thể làm được để giảm thiểu tổn hại cho thường dân. Người dân Syria vốn sống trong lo sợ bị thiệt mạng vì những cuộc tấn công, không nên bị trừng phạt thêm vì những vi phạm mà chính phủ Syria đang bị cáo buộc".

Thủ tướng Justin Trudeau cho biết Canada lên án việc "sử dụng vũ khí hóa học" và ủng hộ Mỹ, Anh và Pháp. Theo kênh truyền hình công cộng Canada, CBC News, ông Trudeau cho biết Canada sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác quốc tế và đưa những người có trách nhiệm ra "công lý".

Những khu vực trọng yếu tại Syria đã bị tấn công: Khu màu vàng là căn cứ nghi có vũ khí hóa học, khu màu đỏ là nơi bị không kích (Ảnh: BBC News)

Truyền thông của Syria gọi các cuộc không kích là "một sự vi phạm thô bạo luật pháp quốc tế". Cơ quan thông tấn chính thức Sana trích dẫn một nguồn tin giấu tên nói rằng: "Khi những kẻ khủng bố thất bại, Mỹ, Pháp và Anh đã can thiệp và gây hấn với Syria. Sự xâm lược của Mỹ, Pháp và Anh đối với Syria sẽ thất bại".

Nga trách liên quân, nói rằng cuộc tấn công xảy ra khi đang có triển vọng một tương lai hoà bình. Viết trên Twitter, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cáo buộc các cường quốc phương Tây đang thực hiện "một kịch bản được dàn dựng từ trước".

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenbergnói ủng hộ hành động của Mỹ, Anh và Pháp, nói trong một văn bản rằng cuộc tấn công sẽ “giảm khả năng của tấn công bằng vũ khí hoá học của chế độ cầm quyền Syria".

Tổ chức Ân xá Thế giới: Phải giảm thiểu nguy hại cho người dân Syria (Ảnh: Getty)

Tại Hoa Kỳ, ông Trump bị chỉ trích vì ra lệnh tấn công Syria mà không thông qua Quốc hội. Chỉ vài phút sau cuộc tấn công Syria, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tim Kaine gọi động thái đó là "liều lĩnh" và "bất hợp pháp", và lo ngại về những hành động này có thể khuyến khích ông Trump đánh bom Iran hoặc Triều Tiên.

Còn một đại diện của đảng của ông Trump, ông Thomas Massie thì gọi hành động đó là vi hiến…

Vẫn còn nhiều chuyện đáng nói sau vụ tấn công tới tấp vào Syria.

                                                                                                                                                      Thủy Tiên

Nên đọc

Vũ khí hóa học tại Syria và Hoa Kỳ bắn tên lửa vào căn cứ không quân T-4?

Syria: Các bên tham chiến “đạt thỏa thuận” đưa người bị thương khỏi Douma

Nga: Máy bay rơi ở Syria, 39 người chết, không phải bị tấn công

Syria: 500 người ở Đông Ghouta chết vì không kích, HĐBA thông qua lệnh ngừng bắn